ប្រព័ន្ធច្បាប់កម្មសិទ្ធិបញ្ញានៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា

ប្រព័ន្ធច្បាប់កម្មសិទ្ធិបញ្ញានៃប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា

សហភាពមីយ៉ាន់ម៉ាគឺជាប្រទេសដែលធំមួយ ស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ស៊ីអាគ្នេយ៍ដែលមានផ្ទៃដីសរុប ៦៧៦ ៥៧៨គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ដែលលាតសន្ធឹងពីជើងទៅត្បូងមានប្រវែង ២២០០គីឡូម៉ែត្រ និង ពីលិចទៅកើតប្រវែង ៩២៥គីឡូម៉ែត្រ ។ ប្រទេសនេះផងដែល មានព្រុំប្រទល់ជាប់នឹងប្រទេសចំនួន ៥ ដែលមានដូចជា ប្រទេសថៃ ប្រទេសចិន ប្រទេសបង់ក្លាដេស និងប្រទេសឥណ្ឌា ។ ប្រទេសមីយ៉ានម៉ា បានចូលជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក the World Trade Organization ( WTO ) នៅថ្ងៃទី ១៦ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ១៩៩៤ ។ ហើយប្រទេសនេះផងដែល បានចូលជាសមាជិកសមាគមន៍ប្រជាជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ហៅកាត់ថា អាស៊ាន ( ASEAN ) នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែ កក្កដា ឆ្នាំ ១៩៩៧ ។ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា បានចូលជាសមាជិកទី ១៧៦ នៃអង្គការកម្មសិទ្ធបញ្ញាពិភពលោក ( WIPO ) នៅថ្ងៃទី ១៥ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០០១ ។ ដោយសារតែប្រទេសមីយ៉ានម៉ាជាសមាជិកនៃអង្គការពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ និងជាសមជិកអាស៊ានផងដែរ ដូចច្ឆេះហើយបានជាប្រទេសនេះ ក៏ត្រូវបានចង់ភ្ជាប់នូវកាតព្វកិច្ចក្នុងការអនុវត្តនូវកិច្ចព្រមព្រៀងទ្រីព( Trip ) កិច្ចព្រមព្រៀងសហប្រតិបត្តិការស្ដីពីកម្មសិទ្ធបញ្ញាក្នុងក្របខណ្ឌអាស៊ាន ។ មន្ត្រីនៃអង្គការកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ពិភពលោក the world intellectual Property Organization( WIPO) និងការទទួលខុស របស់ IPRs . ក្រសួងកិច្ចការស្រាវជ្រាវ (វីទ្យាសាស្រ្ត និង បច្ចេកវិទ្យា ) បានធ្វើសេចក្តីព្រាង ច្បាប់ថ្មីដែល ទាក់ទង់ទៅនិង កម្មសីទ្ធិបញ្ញា (ដែលជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយ ជាមូយការិយាល័យមេធាវីអន្តរជាតិ និងក្រសួងដែលពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត ) ដែលក្នុងនោះដែរសេចក្តីព្រាងច្បាប់ថ្មីនោះផងដែរ មានវីធានផ្អែកទៅលើ ៖ - កិច្ចព្រមព្រៀង TRIPs - ច្បាប់ កម្មសីទ្ធិបញ្ញាអាស៊ាន IP law of ASEAN countries . - កិច្ចព្រមព្រៀង កម្មសិទ្ធិបញ្ញាពិភពលោម WIPO convention and Treaties ហើយច្បាប់ដែលត្រូវត្រូវបានធ្វើសេចក្តីព្រាងឡើងនោះ មានដូចជា៖   ១.បទដ្ឋានគតិយុត្តិនៃកម្មសិទ្ធបញ្ញារបស់មីយ៉ាន់ម៉ា ១.១. សន្ធិសញ្ញា មីយ៉ាន់ម៉ាបានក្លាយជាសមាជិកនៃអង្គការកម្មសិទ្ធិបញ្ញាពិភពលោក(WIPO)នៅខែឧសភាឆ្នាំ 2001។ ក្នុងនាមជា ដែលសមាជិកនៃអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) និងស្របតាមកិច្ចព្រមព្រៀង TRIPS ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានឹងនាំមកនូវច្បាប់កម្មសិទ្ធិបញ្ញាថ្មី ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយតាមរយៈការសម្រេចចិត្តរបស់ក្រុមប្រឹក្សាពាណិជ្ជកម្មនៃអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក បានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី 29 ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ 2005 ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានិងបណ្តាប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ផ្សេងទៀត ត្រូវបានផ្តល់ការពន្យារពេលរហូតដល់ថ្ងៃទី 1 ខែកក្កដាឆ្នាំ 2013 ដើម្បីផ្តល់ការការពារដល់និក្ខិត្តិសញ្ញាកម្មសិទ្ធិបញ្ញានិងកម្មសិទ្ធិបញ្ញាផ្សេងទៀត។ ១.២.ច្បាប់ជាតិ ១.២.១.រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា មានរដ្ឋធម្មនុញ្ញសរុបទាំងអស់ចំនួនបី ចាប់តាំងពីប្រទេសនេះទទួលបានឯករាជ្រពីចក្រភពអង់គ្លេសនៅថ្ងៃទី ៤ ខែ មករាឆ្នាំ ១៩៤៨ មក ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញដំបូងបំផុតឈ្មោះថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញប្រជាធិបតេយ្យ ត្រូវបានប្រកាសឲ្យប្រើប្រាស់នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៨ ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញទី ២ មានឈ្មោះថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញាសង្គមនិយម ដែលត្រូវបានប្រកាសឲ្យប្រើនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៤ ។ និងរដ្ឋធម្មនុញ្ញចុងក្រោយនេះត្រូវបានប្រកាសឲ្យប្រើនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃសហភាពមីយ៉ាន់ម៉ា បានកំណត់នូវបទប្បញ្ញត្តិដែលទាក់ទងទៅនឹងដែនកំណត់នៃសិទ្ធិកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ដូចជានៅក្នុងជំពូកទី៨ ទាក់ទងទៅនឹងសិទ្ធិនិងកាតព្វកិច្ចជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលធានាដោយប្រយោលក្នុងការអនុវត្តសិទ្ធកម្មសិទ្ធបញ្ញា ។ មាត្រា ៣៤៩ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញបានចែងអំពី សិទ្ធិក្នុងការបំពេញមុខងារក្នុងបច្ចេកទេស បច្ចេកវិទ្យា វិទ្យាសាស្រ្ត ការរុករក សិល្បៈ និងពាណិជ្ជកម្ម ។ ចំណែកមាត្រា ៣៥៣ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់មីយ៉ានម៉ាវិញ ក៏បានចែងអំពីអភិវឌ្ឃភាសា អក្សសាស្រ្ត និងវប្បធម៌ ។ ១.២.២.ច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ ច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា គឺជាច្បាប់រក្សាសិទ្ធិនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩១១ ដែលត្រូវបានប្រកាសឲ្យប្រើនៅក្នុងឆ្នាំ១៩១៤ ។ ច្បាប់រក្សាសិទ្ធិឆ្នាំ ១៩១១ ត្រូវបានផ្អែកលើច្បាប់រក្សាសិទ្ធិរបស់ប្រទេសអង់គ្លេស ទោះបីច្បាប់នេះគ្មាននីតិវិធីចុះបញ្ជីច្បាប់រក្សាសិទ្ធិផ្លូវការដែលបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាក៏ដោយ ។ បច្ចុប្បន្ននេះ ច្បាប់ស្ដីពីសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា មិនតម្រូវឲ្យមានការរក្សាសិទ្ធិដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្នុងប្រទេសផ្សេង ដើម្បីឲ្យមានការការពារនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាឡើយ។ ២.រដ្ឋបាល និងការចុះបញ្ជីកម្មសិទ្ទិបញ្ញានៅមីយ៉ាន់ម៉ា ប្រទេសមីយ៉ានម៉ាអនុវត្តប្រព័ន្ធច្បាប់Common Law ដូចច្នេះហើយ មានប្រភពមួយចំនួនដែលគ្រប់ដណ្ដប់ដល់វិស័យកម្មសិទ្ធបញ្ញានៃសភាពមីយ៉ានម៉ា ។ ក្នុងនោះមានដូចជា ច្បាប់អន្តរជាតិ ច្បាប់ជាតិ ទំនៀមទំលាប់ ។ ប្រភេទនៃកម្មសិទ្ធិបញ្ញានៃប្រទេសមីយ៉ានម៉ាមានដូចជា ប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្ម គំនូរឧស្សាហកម្ម ម៉ាក សិទ្ធអ្នកនិពន្ធ។ ក្នុងការចុះបញ្ជីកម្មសិទ្ធិបញ្ញាទាំងនោះ មីយ៉ានម៉ាបានបង្កើតអោយមាននូវស្ថាប័នមួយចំនួនដែលទទួលបន្ទុកក្នុងការចុះបញ្ជីកម្មសិទ្ធបញ្ញា ។ ២.១.ដំណើការចុះបញ្ជីកម្មសិទ្ធបញ្ញា ២.១.១. សិទ្ធអ្នកនិពន្ធ មីយ៉ាន់ម៉ាមិនមាននីតិវិធីចុះបញ្ជីសម្រាប់ការរក្សាសិទ្ធិទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយមីយ៉ាន់ម៉ាបានអនុវត្តច្បាប់កម្មសិទ្ធិបញ្ញា (1914) ដែលត្រូវបានដកស្រង់ចេញពីច្បាប់រក្សាសិទ្ធិចក្រភពអង់គ្លេស។ ហេតុដូច្នេះហើយនាពេលបច្ចុប្បន្នការការពារសិល្បះអក្សរសិល្ប៍សិល្បៈតន្ត្រីនិងរឿងដើមត្រូវបានបង្កើតឡើងក្រោមច្បាប់រក្សាសិទ្ធិ (1914) ។ ច្បាប់ដែលមានស្រាប់បច្ចុប្បន្នមិនការពារការរក្សាសិទ្ធិរបស់បណ្តាប្រទេសបរទេសឡើយដោយប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាមិនបានចុះហត្ថលេខាលើអនុសញ្ញាប៉ារីស សម្រាប់ការការពារទ្រព្យសម្បត្តិឧស្សាហកម្មឬក៏អនុសញ្ញាប៊ែនសម្រាប់ការពារកិច្ចការអក្សរសាស្ត្រនិងសិល្បៈ។ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបានព្រាងច្បាប់រក្សាសិទ្ធិថ្មីមួយដែលនឹងមានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយមានភាពមិនប្រាកដប្រជាទៅលើអ្វីដែលនឹងត្រូវដាក់បញ្ចូល។ ដោយសារសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយមានជំនួយពីអង្គការកម្មសិទ្ធិបញ្ញាពិភពលោក (WIPO) វាត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងមានច្បាប់ស្តីពីការការពារការរក្សាសិទ្ធិដែលបានបង្កើតនៅខាងក្រៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានិងច្បាប់រក្សាសិទ្ធិនិងការអនុវត្តជាក់ស្តែងនៃប្រទេសដទៃទៀត។ ២.១.២.ប្រកាសនីយប័ត្រតក្កកម្ម បច្ចុប្បន្នមិនមានសិទ្ធិប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាទេ។ ជាលទ្ធផលផលិតផល (សម្រាប់ការប្រើប្រាស់ពាណិជ្ជកម្ម) គឺអាចធ្វើទៅបានដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីប្រជាជន / ក្រុមហ៊ុនដែលអាចមានសិទ្ធិប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មនៅក្រៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយក្រុមហ៊ុនអាចចុះបញ្ជីប៉ាតង់របស់ពួកគេក្រោមច្បាប់បច្ចុប្បន្នដែលត្រូវបានគេហៅថាប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មនិងសិទ្ធិអ្នកនិពន្ធ ដើម្បីការពារសកម្មភាពខុសច្បាប់ដែលទាក់ទងនឹងជំនួញរបស់ពួកគេ។ សេចក្តីព្រាងនៃបទបញ្ជាថ្មីលើប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មត្រូវបានអនុវត្តដោយការិយាល័យអគ្គព្រះរាជអាជ្ញាដោយសហការជាមួយក្រសួងវិទ្យាសាស្ត្រនិងបច្ចេកវិទ្យា។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មចែងថាប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មត្រូវតែមានភាពពិតប្រាកដមានធាតុច្នៃប្រឌិតនិងត្រូវបានប្រើប្រាស់នៅក្នុងឧស្សាហកម្ម។ អាយុនៃប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មគឺ 20 ឆ្នាំដែលនឹងចាប់ផ្តើមពីកាលបរិច្ឆេទនៃការចុះឈ្មោះ។ ថ្លៃសេវាប្រចាំឆ្នាំត្រូវបង់សម្រាប់រយៈពេលដែលបានកំណត់ដើម្បីរក្សាការចុះឈ្មោះប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម។ សរុបមកប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាកំពុងឈានទៅមុខក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍សិទ្ធិកម្មសិទ្ធិបញ្ញា។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះសង្ឃឹមថានឹងបើកចំហចំពោះមតិសាធារណៈនិងការកែប្រែបន្ថែមទៀតដើម្បីធានាថាច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិកម្មសិទ្ធិបញ្ញារបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានិងបទប្បញ្ញត្តិដែលពាក់ព័ន្ធនឹងមានប្រសិទ្ធិភាពនិងរចនាសម្ព័ន្ធសម្រាប់ម្ចាស់តំបន់និងបរទេស។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយសម្រាប់ម្ចាស់កម្មសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិចបរទេសវាត្រូវបានណែនាំឱ្យដាក់ពាក្យសុំចុះបញ្ជីពាណិជ្ជសញ្ញាប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មនិងការរក្សាសិទ្ធិរបស់ពួកគេឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបានដើម្បីការពារការបាត់បង់កម្មសិទ្ធិរបស់ពួកគេ។ ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា ប្រទេសភូមាដែលជា ប្រទេសកំពុងតែអភិវឌ្ឍនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ នៅតែស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលមិនទាន់មានភាពពេញលេញនៃ ច្បាប់ស្តីពីកម្មសិទ្ធិបញ្ញា។ បច្ចុប្បន្នប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា មិនបានចុះហត្ថលេខាលើអនុសញ្ញាទីក្រុងប៉ារីសសម្រាប់ការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ឬសន្ធិសញ្ញាការពារប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មផ្សេងទៀតឡើយ។ ច្បាប់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម និងគំនូរឧស្សាហកម្មរៀបចំនៅឆ្នាំ1946 ហើយបានចូលជាធរមានក្នុងឆ្នាំ 1993នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ប៉ុន្តែត្រូវបានលុបចោល ដូច្នេះបច្ចុប្បន្នប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាមិនមានច្បាប់ស្តង់ដារណាមួយ ដែលប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មអាចត្រូវបានអនុវត្តនោះទេ។ នេះនាំមកនូវសេណារីយ៉ូមួយ ដែលទំនិញដែលមានប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម និងសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន ឬបុគ្គលដែលមានសិទ្ធិប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម ហើយអាចត្រូវបានផលិត និងប្រើប្រាស់សម្រាប់គោលបំណងពាណិជ្ជកម្ម ហើយត្រូវបានគេជួញដូរនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីម្ចាស់សិទ្ធិពិតប្រាកដ។ មិនមានបទបញ្ជា ឬច្បាប់ណាមួយសម្រាប់ការពារការច្នៃប្រឌិតនិង IP ដែលពាក់ព័ន្ធ។ ជាលទ្ធផលវាមិនអាចទៅរួចទេ ក្នុងការដាក់ពាក្យសុំប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ ការកំណត់បច្ចុប្បន្ន សម្រាប់ការការពារកម្មសិទ្ធិប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម: ទោះបីជាមាន គម្លាតរវាងច្បាប់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម និងការអនុវត្តច្បាប់ថ្មីក៏ដោយ ក៏ការការពារសិទ្ធិប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មមាន 18ចំណុចនៃច្បាប់ចុះបញ្ជី ដែលសេចក្តីប្រកាសកម្មសិទ្ធិជាមួយការិយាល័យចុះបញ្ជីមីយ៉ាន់ម៉ា ច្បាប់និងការធានាអាចត្រូវបានដាក់ដោយម្ចាស់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម។ សេចក្តីប្រកាសនេះគឺជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដ៏សំខាន់មួយ ដែលធ្វើឡើងដោយម្ចាស់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម។ បន្ទាប់ពីការប្រកាសនេះត្រូវបានចុះបញ្ជីរួចហើយ គួរដាក់ប្រកាស សេចក្តីជូនដំណឹងនៅក្នុងគេហទំព័រ សារព័ត៌មានភាសាអង់គ្លេសប្រចាំថ្ងៃ ដែលប្រាប់ទៅដល់សាធារណជនអំពីភាពជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិនៃប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម ដើម្បីព្រមានអ្នករំលោភបំពានដែលមានសក្តានុពលនៃសកម្មភាពច្បាប់ដោយម្ចាស់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម។ មិនមានការត្រួតពិនិត្យគុណភាពនៃប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម ដែលបានដាក់ដោយវិធីនៃសេចក្តីប្រកាសបែបនេះទេ។ សេចក្តីប្រកាសនេះមានសុពលភាពរយៈពេលបីខែដោយអាចបន្តបាន។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សេចក្តីប្រកាសនេះមិនផ្តល់សិទ្ធិប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មណាមួយទេ ហើយបច្ចុប្បន្ននេះដោយគ្មានច្បាប់ត្រឹមត្រូវ វាគ្មានជំរើសក្នុងការអនុវត្តប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មនៅក្នុងប្រទេស មីយ៉ាន់ម៉ាទេ។ ដូច្នេះច្បាប់នេះផ្តល់ការការពារតិចតួចបំផុត។ លើសពីនេះទៅទៀត ការចុះបញ្ជីពាក្យបណ្តឹងទាមទារអាទិភាពគឺមិនអាចរកបានក្រោមច្បាប់ចុះបញ្ជីទេ។ លើសពីនេះ កិច្ចព្រមព្រៀងផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាអាចអនុវត្តបានប្រសិនបើពួកគេត្រូវបានចុះបញ្ជីជាមួយ នាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវវិទ្យាសាស្រ្ត និងបច្ចេកវិទ្យាមីយ៉ាន់ម៉ាប៉ុន្តែវាមិនគ្របដណ្តប់លើការផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មទេ។ ដោយសារតែមិនមានច្បាប់ជាក់លាក់សម្រាប់ការការពារប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម នៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានោះសហគ្រិនភាគច្រើនគឺស្វែងរកមធ្យោបាយផ្សេង ដើម្បីការពារការច្នៃប្រឌិតរបស់ពួកគេហើយចំណាយប្រាក់យ៉ាងច្រើនក្នុងការការពារពាណិជ្ជសញ្ញារបស់ពួកគេតាមរយៈមធ្យោបាយដែលមាន។ ដោយធ្វើដូច្នេះពួកគេការពារកេរ្តិ៍ឈ្មោះពាណិជ្ជនាម និងសុឆន្ទៈនៃផលិតផលរបស់ពួកគេជាអប្បបរមា ដែលពួកគេអាចសម្រេចបាន។ កិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិជាមួយប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា: មីយ៉ាន់ម៉ាបានទទួលយកសិទ្ធិទាក់ទងនឹងពាណិជ្ជកម្មទាក់ទងនឹងកម្មសិទ្ធិបញ្ញា (TRIPS) ដូច្នេះហើយវាត្រូវបានតម្រូវឱ្យប្រទេសនេះគោរពនិងអនុវត្តច្បាប់នៅក្នុងការយល់ស្របជាមួយកិច្ចព្រមព្រៀងដោយមិនលើសពីថ្ងៃទី 1 ខែកក្កដាឆ្នាំ 2021 ។ ច្បាប់ IP ជាពិសេសច្បាប់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មដើម្បីធានាថាច្បាប់របស់ខ្លួនស្របតាមច្បាប់ស្តីពីការធ្វើដំណើរកិច្ចព្រមពៀង TRIPS។ ដូចនេះច្បាប់ស្តីពីកម្មសិទ្ធិបញ្ញា នឹងត្រូវបានកែលម្អនៅពេលដែលប្រទេសនេះបានព្រាងច្បាប់ថ្មីសម្រាប់បទបញ្ជាស្ដីពីការប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មដែលត្រូវបានគេសន្មត់ថាអនុលោមតាមកិច្ចព្រមព្រៀង TRIPS ។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់សម្រាប់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម: សេចក្តីព្រាងច្បាប់ត្រូវបានគេបោះពុម្ពផ្សាយ នៅឆ្នាំ 2015 ហើយវាត្រូវបានផ្តល់ជូននូវនីតិវិធីនិងបទបញ្ជាដែលមាននៅក្នុងច្បាប់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មនៃប្រទេសដែលមានក្នុងអនុសញ្ញាប៉ារីសភាគច្រើន។ ការិយាល័យអគ្គព្រះរាជអាជ្ញានិងក្រសួងវិទ្យាសាស្រ្តនិងបច្ចេកវិទ្យាមានសារសំខាន់ក្នុងការរៀបចំសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ដែលត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងត្រូវប្រកាសឱ្យប្រើនៅចុងឆ្នាំ 2017 ឬដើមឆ្នាំ 2018 ។ យោងទៅតាមសេចក្តីព្រាងច្បាប់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មដើម្បីឱ្យមានការបង្កើត ជំហានប្រកបដោយការច្នៃប្រឌិតមួយហើយគួរតែមានសមត្ថភាពប្រើប្រាស់ក្នុងឧស្សាហកម្មផងដែរ។ តម្រូវការទាំងនេះគឺជាតម្រូវការមូលដ្ឋានបីតាមបទដ្ឋានអន្តរជាតិនៃការការពារប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មនៅទូទាំងពិភពលោក។ យោងតាមសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះការដាក់ពាក្យសុំ ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មអាចត្រូវបានដាក់ទៅការិយាល័យកម្មសិទ្ធិបញ្ញាភូមា (IPO) ហើយប្រព័ន្ធចុះឈ្មោះត្រូវបានរក្សាទុកស្រដៀងនឹងបណ្តាប្រទេសអាស៊ានដទៃទៀត។ ការិយាល័យកម្មសិទ្ធិបញ្ញាភូមា នឹងទទួលខុសត្រូវរាល់ការចុះបញ្ជីកម្មសិទ្ធិបញ្ញា នៅក្នុងប្រទេស។ បន្ទាប់ពីទទួលបានការដាក់ពាក្យសុំប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មការត្រួតពិនិត្យបឋមនឹងត្រូវធ្វើឡើងដោយការិយាល័យកម្មសិទ្ធិបញ្ញាភូមា បន្ទាប់ពីការដាក់ពាក្យស្នើសុំប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម បន្ទាប់ពីការធានាថាវាមិនបំពានលើសុចរិតភាពសន្តិសុខជាតិនិងសុវត្ថិភាពសាធារណៈ។ ប្រសិនបើរកឃើញថាការដាក់ពាក្យសុំប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មផ្ទុយទៅនឹងសន្ដិសុខជាតិនិងសុវត្ថិភាពសាធារណៈសិទ្ធិនឹងត្រូវផ្ទេរទៅរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា។ បន្ទាប់ពីការបោះពុម្ភផ្សាយរយៈពេលបីខែ នឹងត្រូវបានផ្តល់ឱ្យគណបក្សប្រឆាំងណាដែលអាចត្រូវបានលើកឡើង ចាប់តាំងពីថ្ងៃប្រកាសការដាក់ពាក្យសុំប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មហើយក្រោយមកនឹងត្រូវធ្វើការត្រួតពិនិត្យដោយមាន លក្ខណៈគ្រប់គ្រាន់និងទីបំផុតផ្តល់ឬបដិសេធពាក្យសុំ។ អាយុកាលនៃការការពារប៉ាតង់នឹងមានរយៈពេលម្ភៃឆ្នាំយោងទៅតាមថ្លៃសេវាប្រចាំឆ្នាំ។ សេចក្តីព្រាងច្បាប់ក៏បានផ្តល់ផងដែរ សម្រាប់ការផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណកំហិតដែលរដ្ឋាភិបាលមីយ៉ាន់ម៉ា នឹងមានសិទ្ធិចេញអាជ្ញាប័ណ្ណកាតព្វកិច្ចសម្រាប់ឱសថចាំបាច់សំខាន់ៗហើយម្ចាស់សិទ្ធិមិនអាចបដិសេធការផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណបែបយ៉ាងនេះបានទេ។ ការចាប់អារម្មណ៍របស់ម្ចាស់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្ម ត្រូវបានការពារដោយច្បាប់ហើយការកែតម្រូវជាក់លាក់ត្រូវបានផ្តល់ជូនក្នុងករណីនៃការរំលោភបំពានប្រកាសនីយបត្រក្កកកម្ម ដែលរួមមានការប្តឹងផ្តល់វិវាទបុគ្គលឯកជន និងការកាត់ទោសព្រហ្មទណ្ឌ។ ដូចគ្នានេះដែរម្ចាស់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មអាចដាក់ពាក្យសុំទៅតុលាការសមរម្យដើម្បីផ្តល់ការបង្គាប់បឋមផងដែរ។ បច្ចុប្បន្នវាមានការលំបាកខ្លាំងណាស់ ក្នុងការអនុវត្តការការពារប្រកាសនីយបត្រប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាក្នុងករណីដែលគ្មាន ច្បាប់ប្រកាសនីយបត្រក្កកម្មត្រឹមត្រូវនិងស្តង់ដារច្បាប់។ គំនិតច្នៃប្រឌិតនិងការច្នៃប្រឌិត មិនត្រូវបានការពារនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាទេ ដូច្នេះវាពិតជាមានតម្លៃខ្ពស់ណាស់ក្នុងការគិតមុននឹងនាំយកការច្នៃប្រឌិតបែបនោះចូលទៅក្នុង ប្រទេសភូមា។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយវាគឺ ជាការធូរស្រាលមួយសម្រាប់អ្នកបង្កើតនិងអ្នកវិនិយោគដែលប្រទេសនេះបានចូលជាសមាជិកនៃ TRIPS ហើយច្បាប់ស្តីពីការការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញាត្រូវបានគេព្រាងហើយនឹងត្រូវបានកំណត់មកដល់គ្រប់ពេលវេលា។ អត្ថបទដោយ ៖ ថន វ៉ាន់ដា